چرا ایرانی‌ها باید تفاوت مهم کیف پول‌های Custodial و Non-Custodial را بدانند؟
واژه “تحریم” برای ما ایرانی‌ها واژه بسیار آشنایی است و همیشه با آن درگیر بوده‌ایم. تقریبا اکثر سرویس‌های بین المللی برای ما ایرانی‌ها قابل استفاده نیستند و این تحریم‌ها در سیستم‌های پرداخت بین المللی از همه‌جا بیشتر قابل لمس است.
اما قرار بود با آمدن رمز ارزها و سیستم‌های غیرمتمرکز، تحریم‌ها و محدودیت‌ها تا حدود زیادی مرتفع شوند. با این حال باز هم نکاتی وجود دارند که ممکن است باعث مسدود شدن سرمایه‌های شما حتی در بازار رمز ارزها شوند! یکی از مهمترین مسائل کیف پول‌های حضانتی (Custodial) و غیرحضانتی (Non-Custodial) هستند که کاربران ایرانی باید حتما تفاوت آنها را بدانند؛ چرا که در غیر اینصورت به احتمال زیاد دچار مشکل خواهند شد. با آکادمی چارتیکس همراه باشید تا به طور کامل این موضوع را برای شما باز کنیم…
کیف پول حضانتی یا کیف پول غیر حضانتی؟ تفاوت در چیست؟
ممکن است با مشاهده عنوان این بخش کمی گیج شده باشید. اما اصلا نگران نباشید. چون به سادگی شما را با مفهوم کیف پول‌های حضانتی و کیف پول‌های غیرحضانتی آشنا خواهیم کرد.
قبل از اینکه به سراغ تفاوت این دو نوع از کیف پول‌ها برویم لازم است تا با مفهوم کلید خصوصی آشنا شوید. کلید خصوصی در واقع مهمترین رکن در کیف پول شماست. از طریق کلید خصوصی شما به کل داراییهایتان دسترسی خواهید داشت. اگر کلید خصوصی را به صورت عمدی یا سهوی در اختیار دیگران بگذارید آنها نیز می‌توانند به راحتی رمز ارزهای شما را به کیف پول خودشان انتقال بدهند! بنابراین حفظ کلید خصوصی برابر با محافظت از داراییهایتان خواهد بود.
کلید خصوصی می‌تواند به دو شکل باشد. یا ترکیبی از کلمات مختلف هستند و یا شامل یک رشته کاراکتری طولانی می‌شوند. این کلید زمانی که در حال ساخت کیف پولتان هستید در اختیار شما قرار داده می‌شود و چندین بار نیز تاکید می‌شود که آن را به صورت کاملا امن نگهداری کنید. چرا که از دست رفتن یا سرقت آنها به معنای از دست دادن رمز ارزهای‌تان خواهد بود.
حالا که با مفهوم کلید خصوصی به طور ساده آشنا شدید، می‌توانیم به تفاوت کیف پول‌های حضانتی و کیف پول‌های غیرحضانتی اشاره کنیم.
کیف پول‌های حضانتی (Custodial Wallets): این کیف پول‌ها در واقع مثل یک بانک عمل می‌کنند. در دنیای واقعی شما به بانک‌تان اطمینان کامل دارید و وظیفه نگهداری داراییهایتان را به آن می‌سپارید. در واقع وظیفه تامین امنیت دارایی شما بر عهده بانک است. همچنین اگر شما کارت بانکی یا اطلاعات مربوط به بخش بانکداری اینترنتی خود را گم کنید به راحتی با مراجعه به بانک و ارایه اسناد هویتی می‌توانید مجددا به پول‌های خود دسترسی پیدا کنید. اما با این حال شما کنترل کاملی روی سرمایه خود ندارید. به عنوان مثال در طول روز مقدار محدودی را می‌توانید به حساب دیگران منتقل کنید و یا تمام تراکنش‌های شما زیر نظر بانک و سیستم‌های نظارتی قرار دارد. به عنوان مثال به دستور مراجع قانونی، ممکن است حساب بنا به دلایل مختلفی مسدود شود و پس از آن بایستی دلیل آن را پیگیری کنید.
در کیف پول‌های حضانتی نیز قضیه تقریبا به همین شکل است. در واقع شما وظیفه تامین امنیت دارایی‌تان را به کیف پول خود و شرکت ارایه دهنده آن واگذار می‌کنید. بنابراین اگر اطلاعات مربوط به دسترسی به کیف پولتان را گم کنید باز هم راهی برای بازگردانی آن وجود خواهد داشت. اما کیف پول‌های حضانتی یک مشکل بزرگ مخصوصا برای ما ایرانی‌ها دارند.
به دلیل اینکه کشور ما در حال حاضر تحت تحریم‌های اقتصادی گسترده‌ای قرار داد و در لیست سیاه FATF نیز هستیم، تقریبا اکثر شرکت‌های دنیا از ترس جریمه‌های سنگین، هرگونه مراوده مالی با افراد ساکن ایران (و حتی بعضا ایرانی‌های ساکن کشورهای دیگر) را ممنوع کرده‌اند. بنابراین اگر شما از کیف پول‌های حضانتی که ایران را در لیست تحریم‌های خود دارند استفاده کنید، ممکن است کل دارایی خود را از دست بدهید!
از نمونه کیف پول‌های حضانتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Cobo Wallet
- Free Wallet
- Telegram Wallet
- BitGo
- Gemini Wallet
کیف پول‌های غیرحضانتی (Non-Custodial Wallets): این کیف پول‌ها کنترل کامل دارایی‌تان را در اختیار شخص شما میگذارند. در واقع پس از ساخت کیف پول و در اختیار گرفتن کلید خصوصی دیگر تمام مسئولیت با خودتان است. در این کیف پول‌ها از دست دادن کلید خصوصی برابر با از دست دادن کل دارایی‌تان خواهد بود و هیچ راهی برای بازگردانی دارایی از دست رفته وجود نخواهد داشت. باز هم تاکید می‌کنیم: هیچ راهی! بنابراین کلید خصوصی خود را در جای امنی نگهداری کنید که فقط خودتان به آن دسترسی داشته باشید.
مزیت این کیف پول‌ها این است که ریسک تحریم شدن و مسدود شدن دارایی بسیار پایین است. چرا که کلید خصوصی در اختیار شماست. به عنوان مثال کیف پول Trust Wallet متعلق به کارگزاری بایننس می‌باشد که از بیش یک سال قبل هیچگونه خدماتی به ایرانی‌ها ارائه نمی‌دهد. با این حال واریز رمز ارز به این کیف پول تا این لحظه هیچ مشکلی برای کاربران ایرانی بوجود نیاورده است.
از نمونه بهترین کیف پول‌های غیرحضانتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- MetaMask
- Trust Wallet
- TON Keeper
- Electrum
- Coinomi
کیف پول Wallet تلگرام و مشکل کاربران ایرانی!
می‌توان گفت تلگرام محبوب‌ترین پیام رسان بین ایرانی‌هاست. Wallet نام یک بات تلگرام است که به صورت رسمی توسط تلگرام پشتیبانی می‌شود و حتی گزینه مربوط به آن نیز به آیتم‌های منوی تلگرام اضافه شده است. با توجه به راحتی استفاده از این کیف پول که امکان ذخیره بیت کوین، تتر و تون کوین را در اختیار کاربران قرار می‌دهد، خیلی از کاربران ایرانی بدون اطلاع از توافقنامه آن، اقدام به استفاده از Wallet می‌کنند.
در صفحه نهم قوانین و شرایط استفاده از Wallet به وضوح نام ایران در بین کشورهای ممنوعه قید شده است. با این حال اکثر کاربران بدون مطالعه این بخش اقدام به واریز وجه به Wallet تلگرام کرده و سپس حساب آنها مسدود می‌شود. پس از تماس با پشتیبانی Wallet نیز از آنها درخواست مدارک هویتی خواهد شد که کاربران ایرانی با مدارک خود نمی‌توانند کار خاصی از پیش ببرند و حساب آنها مسدود شده باقی خواهد ماند.
از آنجایی که Wallet یک کیف پول حضانتی است و تلگرام روی آن کنترل دارد، راه خاصی نیز برای برداشت رمز ارزها وجود ندارد. اما اگر به جای Wallet از یک کیف پول غیرحضانتی مثل Trust Wallet استفاده کنید چنین مشکلی پیش نخواهد آمد.
البته جالب است بدانید که در درون خود Wallet تلگرام یک کیف پول دیگر به نام TON Space وجود دارد که از نوع غیرحضانتی است و خطری دارایی‌های شما را تهدید نخواهد کرد. البته کیف پول TON Space در حال حاضر صرفا امکان ذخیره سازی TON Coin را به شما ارائه می‌کند. در زمان فعال سازی TON Space کلید خصوصی به شما داده خواهد شد و کنترل کامل دارایی‌تان در اختیار شخص شما خواهد بود.
در پایان این مطلب توصیه می‌کنیم که ویدئوی آموزشی ساخت و استفاده از کیف پول‌های Tron Link و Trust Wallet را که چند روز قبل در آکادمی چارتیکس منتشر کرده‌ایم را مشاهده کنید که هر دو آنها از جمله مشهورترین کیف پول‌های غیرحضانتی هستند و می‌توانید از آنها روی کامپیوتر و موبایل/تبلت به سادگی استفاده کنید.
